Tả Chải- điểm đến hấp dẫn ở vùng cao Bắc Hà
Với phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp, khí hậu trong lành, mát mẻ, con người thật thà đôn hậu, hiếu khách, truyền thống văn hóa dân tộc Tày đậm đà bản sắc, nổi bật là điệu xòe được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Mấy năm gần đây xã Tả Chải (Bắc Hà) đã thu hút nhiều du khách tới tham quan, trải nghiệm nét văn hóa độc đáo của đồng bào các dân tộc thiểu số. Dịch vụ homestay ở Tả Chải đã và đang trở thành hướng đi mới xóa nghèo, làm giàu của người dân nơi đây.
Đã từ lâu xã Tả Chải, huyện Bắc Hà được biết đến là vùng quê giàu truyền thống văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc, nổi bật là văn hóa dân tộc Tày. Nền văn hóa dân tộc Tày xã Tả Chải, nhất là văn hóa lễ hội với hội xòe, lễ hội lồng tồng đặc sắc hấp dẫn… mang đậm nét văn hóa dân tộc với sự độc đáo, tinh tế. Ðó chính là thế mạnh để Tả Chải khai thác tiềm năng phát triển loại hình du lịch văn hóa, du lịch văn hóa cộng đồng.
Na Thá- điểm đến hấp dẫn trải nghiệm miệt vườn của xã Tả Chải
Ðồng bào Tày ở Tả Chải duy trì tổ chức đều đặn các lễ hội truyền thống. Ngoài Tết Nguyên đán, Tết Nguyên tiêu, vào ngày rằm tháng chạp âm lịch bà con tổ chức lễ hội lồng tồng (xuống đồng), 2-2 âm lịch tổ chức lễ cúng rừng, sau vụ mùa vào tháng 10 âm lịch tổ chức lễ cơm mới…
Các lễ hội này đã góp phần giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa, đặc biệt là văn hóa – văn nghệ dân gian, thể dục – thể thao dân tộc, văn hóa cộng đồng… tăng cường củng cố khối đại đoàn kết dân tộc. Văn hóa lễ hội chính là nét hấp dẫn khách du lịch nhất của vùng đất này.
Quyến rũ điệu xòe Tả Chải
Xã Tả Chải nằm tiếp giáp trung tâm huyện lỵ, có đường giao thông thuận tiện, phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp, hữu tình, khí hậu trong lành, mát mẻ. Thời gian qua, tỉnh Lào cai, Huyện Bắc Hà quan tâm đầu tư phát triển du lịch văn hóa, mô hình điểm du lịch cộng đồng ở xã Tả Chải bà con dân tộc Tày nơi đây làm du lịch và hưởng lợi từ du lịch.
Nằm ở bao quanh trung tâm huyện lỵ Bắc Hà dưới chân dãy núi Cô Tiên, vốn từ lâu đã nổi tiếng là địa điểm du lịch cộng đồng hấp dẫn của Bắc Hà, Tả Chải vài năm trở lại đây còn được biết đến nhiều hơn với đặc sản du lịch mang cái tên rất mới mẻ homestay, ông Ngô Quang Thắng, chủ tịch UBND xã Tả Chải cho biết: “Với tiềm năng, thế mạnh của địa phương, thời gian qua, bên cạnh sự quan tâm đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước, các cấp, các ngành, Chính quyền xã Tả Chải đã khuyến khích người dân làm du lịch cộng đồng Homestay, đến nay toàn xã đã có 15 hộ làm mô hình này; bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống, đặc biệt nghệ thuật Xòe của người Tày Tà Chải đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia vào tháng 3/2015. Xã Tả Chải đang tập trung phát triển 12 ha rau trồng theo công nghệ cao và 30 ha rau sạch trồng tại 9/9 thôn, phát triển các loại cây ưan quả đặc sản là sản phẩm du lịch đặc trưng, tạo môi trường, cảnh quan phát triển loại hình du lịch miệt vườn trải nghiệm… chú trọng công tác vệ sinh môi trường, an toàn vệ sinh thực phẩm, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch địa phương”.
Đội xòe thôn Na Lo biểu diễn phục vụ khách du lịch
Từ thị trấn Bắc Hà, chúng tôi đi khoảng 1km tới ngôi nhà sàn theo kiểu người Tày của ông Vàng Văn, người đầu tiên khởi xướng làm homestay ở xã Tả Chải. Ở góc sân của căn nhà, chúng tôi đã bắt gặp hình ảnh trẻ em người nước ngoài nô đùa rất tự nhiên, vui vẻ, thân thiện với những đứa trẻ người dân tộc thiểu số, như thể sống gần nhau từ nhỏ.
“Tôi biết đến Bắc Hà từ một vài người bạn từng đi du lịch ở đây, trở về họ dành rất nhiều lời khen ngợi về thiên nhiên cũng như nét văn hóa độc đáo của Việt Nam. Mong muốn cho con cái có một kỳ nghỉe thú vị khác biệt cũng như tận hưởng những ngày hè ở một vùng quê, gia đình tôi đã chọn tour du lịch homestay để có thể nghỉ tại nhà dân trong bản làng, tìm hiểu văn hóa cũng như tập quán vùng miền của họ”, anh Mac- Like đến từ Vương quốc Anh chia sẻ.
Khách du lịch giao lưu với Đội xòe Tả Chải
Ông Vàng Văn cho biết, năm nay khách đến Bắc Hà rất đông, nhất là khách Việt Nam lên Bắc hà trải nghiệm mùa tráu chín, xem đua ngựa, khách nước ngoài vẫn đều như các năm. Lượng khách đông, gia đình vẫn giữ mức giá niêm yết, chuẩn bị chăn, ga, đệm mới, bổ sung thức ăn để phục vụ tốt nhất cho du khách. Đồng thời, gia đình luôn nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch từ giữ gìn bản sắc văn hóa, phong tục tập quán đến vệ sinh nhà cửa, bản làng sạch sẽ. Về ẩm thực luôn chú trọng các món ăn dân tộc từ nguyên liệu vườn nhà để thu hút và giữ chân du khách, nhất là người nước ngoài đến lưu trú.
Để tạo ấn tượng thu hút khách du lịch đến với Tả Chải trong dịp tết nguyên đán Kỷ hợi 2019 này, các thôn và các hộ dân trong xã luôn chủ động các phương án phục vụ, anh Vàng Văn Thắng, bí thư chi bộ, trưởng thôn Na Lo cho biết: “Thôn đã chú trọng công tác vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, chỗ ăn, nghỉ, sản phẩm du lịch đặc trưng; các món ăn đặc sản địa phương, nhất là phục vụ văn nghệ quần chúng, biểu diễn điệu xòe truyền thống, phục vụ du khách ”.
Ở xã Tả Chải, dịch vụ du lịch homestay xuất hiện đầu tiên ở thôn Na Lo sau mở rộng ra các thôn bản khác như: Na Hô, Na Kim, Na Thá… Đến nay, đã hình thành được 15 hộ dân làm du lịch homestayvà các dịch vụ khác như: Bán hàng, hướng dẫn viên du lịch… Ngoài ra, để thu hút du khách, các hộ dân tại đây đã tự đầu tư học ngoại ngữ, học nấu ăn, thành lập đội văn nghệ; đội xòe thường xuyên phục vụ du khách khi có nhu cầu.
Có thể khẳng định, loại hình du lịch “Homestay” đã làm thay đổi bộ mặt thôn, bản của xã Tả Chải. Là loại hình du lịch có tiềm năng, để quản lý, khai thác có hiệu quả “Homestay”, trong thời gian tới, xã Tả Chải tiếp tục có biện pháp phát triển toàn diện; đẩy mạnh công tác quảng bá, đa dạng hoá các sản phẩm du lịch, liên kết với các địa phương trong và ngoài huyện để thu hút khách du lịch, nhằm đưa loại hình dịch vụ này ngày càng phát triển, góp phần xóa nghèo bền vững, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội địa phương.
Tráng Xuân Cường