Sức hút du lịch vùng cao Bắc Hà
Nằm ở độ cao trên ngàn mét, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai là một vùng đất có cảnh sắc, hương hoa của miền ôn đới. Vào mùa xuân, Bắc Hà trắng cả trời hoa mận tam hoa. Rồi đến khoảng tháng Sáu hằng năm là lúc mận chín. Thứ quả đặc sản của vùng cao Bắc Hà nổi tiếng là ăn có vị giòn tan, ngọt thanh mát. Bắc Hà cũng là vùng đất sinh sống của đồng bào dân tộc Mông, Tày, Dao, Phù Lá… với nhiều nét văn hóa truyền thống độc đáo. Đây là những yếu tố giúp Bắc Hà trong thời gian gần đây thu hút rất đông du khách trong và ngoài nước đến du lịch.
Hấp dẫn làng du lịch cộng đồng
Vẻ đẹp của phong cảnh núi non, những ngôi nhà sàn đơn sơ khiến mỗi khi du khách đặt chân đến với những bản làng ở các xã Tà Chải, Na Hối, Thải Giàng Phố, Bản Phố, Bảo Nhai đều cảm nhận được cuộc sống thanh bình, ấp áp của đồng bào dân tộc vùng cao Bắc Hà. Cách thị trấn Bắc Hà khoảng 1km, xã Na Hối là điểm đến đầy hấp dẫn bởi xung quanh các thôn, bản ở Na Hối như một bức tranh sơn dầu lớn được tạo nên bởi màu xanh của nương lúa, ngô và núi rừng cùng nhiều ngôi nhà sàn gỗ vẫn giữ vẻ nguyên sơ phủ màu thời gian hay bạt ngàn cây mận. Đi trên con đường uốn lượn dọc triền núi xung quanh bản, du khách có thể cảm nhận được cuộc sống yên bình nơi núi rừng và tìm hiểu những phong tục, tập quán cùng đời sống thường nhật của người dân nơi đây. Không chỉ được khám phá nét văn hóa đặc sắc, du khách đến Na Hối còn được thưởng thức nhiều món ăn do chính người dân bản địa làm ra. Những món ăn là sản vật của núi rừng bằng nguyên liệu tự trồng trọt, chăn nuôi như xôi nếp nương, gà bản, măng đắng, rượu ngô bản phố…
Sạp bán mận Tam hoa. Ảnh: Hương Thu/TTXVN
Du khách Tây Ban Nha, ông Timothy Thennard chia sẻ: “Vừa bước xuống xe tôi đã cảm nhận được sự thân thiện, mến khách của người dân trong bản. Tôi thấy đất nước các bạn thật đẹp, yên bình, tôi rất thích nơi đây”.
Nằm ngay sát thị trấn Bắc Hà, xã Tả Chải có 9 thôn, bản, chủ yếu là đồng bào dân tộc Tày. Đến làng du lịch cộng đồng Tà Chải, du khách sẽ được ở những homestay (loại hình lưu trú tại nhà dân địa phương) mang đậm nét văn hóa truyền thống, tham gia sinh hoạt hàng ngày cùng dân bản, chiêm ngưỡng cái nôi của điệu múa xòe (the) độc đáo của đồng bào dân tộc Tày.
Anh Vàng Văn Khuya là một trong những người đầu tiên trong thôn Na Lo triển khai dịch vụ du lịch cộng đồng homestay phục vụ du khách cho biết, ban đầu gia đình còn gặp nhiều bỡ ngỡ, sau đó được tham quan học tập một số mô hình du lịch cộng đồng tại xã Tả Van (Sa Pa) và các tỉnh Hòa Bình, Sơn La, gia đình nắm bắt được thế mạnh văn hóa của chính dân tộc Tày mình để bắt tay vào làm du lịch cộng đồng. Hiện ngôi nhà của gia đình anh Khuya được khách du lịch tìm đến quanh năm, nhiều hơn cả là vào dịp cuối tuần gắn với chợ phiên Cán Cấu (huyện Si Ma Cai), chợ phiên Bắc Hà.
Lần đầu đến Việt Nam, chị Lisa Corvers, du khách người Pháp cho biết: “Trước khi đến đây tôi đã tìm hiểu Việt Nam qua mạng Internet, tôi thấy huyện Bắc Hà là một điểm đến du lịch rất đẹp, đặc biệt có các làng văn hóa du lịch cộng đồng. Do đó tôi đã chọn đây là điểm dừng chân đầu tiên trong hành trình du lịch đến Việt Nam của mình. Đến đây, được giới thiệu về loại hình du lịch homestay tôi thử nghiệm ngay và rất thích. Đặc biệt, tôi rất hào hứng khi được người dân nơi đây chỉ cách làm món xôi ngũ sắc, làm cốm và bánh đen. Ngoài ra, con người ở đây cũng rất thân thiện, mến khách. Các bạn nên phát huy loại hình du lịch dân dã này để thu hút được nhiều khách đến đây hơn nữa. Khi về nước, nhất định tôi sẽ giới thiệu với bạn bè những vẻ đẹp và sự hấp dẫn của mảnh đất này”.
Ông Vàng Văn Khương, Chủ tịch UBND xã Tà Chải cho biết, làng du lịch cộng đồng ở xã Tà Chải đang là điểm đến lý tưởng cho du khách mỗi khi tới Bắc Hà. Điểm nhấn của làng du lịch là các homestay và điệu xòe truyền thống của người Tày. Hằng năm trên địa bàn xã đón được khoảng hơn 2.000 du khách.
Nhiều nét văn hóa đặc sắc
Các nài ngựa tham dự Giải đua ngựa truyền thống huyện Bắc Hà năm 2017. Ảnh: Hương Thu/TTXVN
Cùng với cảnh sắc nên thơ, Bắc Hà còn nổi tiếng với những sắc màu văn hóa vật thể và phi vật thể vô cùng độc đáo. Đến Bắc Hà, điểm đến không thể bỏ qua đó là dinh Hoàng A Tưởng nằm biệt lập giữa trung tâm thị trấn. Dinh Hoàng A Tưởng được xây dựng theo lối kiến trúc Á – Âu với bố cục hình chữ nhật liên hoàn khép kín từ năm 1921. Ngoài ra, Bắc Hà có đền Trung Đô nằm ở nơi tiếp giáp giữa núi và sông, lưng dựa vào núi đá cao ngất và hiểm trở, nhiều cây cổ thụ, mặt nhìn ra sông Chảy hướng về Nam. Ngôi đền trở thành địa chỉ du lịch hấp dẫn du khách thập phương với tuyến du lịch Cốc Ly- sông Chảy- đền Trung Đô – Bắc Hà.
Hằng năm, như đã thành thông lệ, khi đất trời vào hạ, mận Tam hoa chín đỏ ngoài vườn cũng là lúc diễn ra giải đua ngựa thồ truyền thống Bắc Hà. Đây là một hội thi độc đáo của trai tráng vùng cao, cuộc thi tài giữa các nài ngựa vốn là những người nông dân ở các bản làng vùng cao. Cũng chính bới tính chất “không chuyên nghiệp” nên giải đua ngựa truyền thống này lại thu hút rất đông du khách đến với vùng cao Bắc Hà.
Nhắc tới Bắc Hà phải kể đến chợ văn hóa được họp theo phiên vào chủ nhật hàng tuần. Cùng với chức năng giao thương, trao đổi mua bán hàng hóa, chợ Bắc Hà còn là nơi giao lưu tâm tình, hẹn hò, kết bạn, thăm hỏi, chuyện trò. Phiên chợ nào cũng đầy màu sắc thổ cẩm, phụ nữ Mông, Tày, Nùng, Phù Lá váy áo xúng xính, khăn đội đầu duyên dáng, vòng cổ, hoa tai leng keng tiếng bạc tạo nên những sắc màu không thể trộn lẫn của một phiên chợ vùng cao Tây bắc. Sau khi dạo một vòng quanh để chụp ảnh có thể sà vào một hàng ăn nào đó thưởng thức bát phở chua, xá xíu nóng do người chủ hàng tự tay tráng bánh phở từ nguyên liệu gạo địa phương “Khâu nậm xít” đặc biệt thơm ngon mà không nơi nào có được. Du khách cũng có thể vui vẻ bên nồi thắng cố nóng hổi cùng chén với rượu ngô Bản Phố nổi tiếng được nấu bằng hạt ngô vàng địa phương và men lá cây hồng mi.
Ông Nguyễn Quốc Huy, Chủ tịch UBND huyện Bắc Hà cho biết, năm 2017, huyện Bắc Hà đón trên 300 nghìn lượt khách, trong đó khách nước ngoài chiếm 25%, doanh thu từ du lịch đạt 190 tỷ đồng. Thời gian tới, Bắc Hà sẽ phát triển hệ hơn nữa các làng du lịch cộng đồng với những sản phẩm du lịch mang sắc thái riêng của từng làng, bản. Đồng thời phát tiển loại hình du lịch homestay, thể thao (leo núi). Cùng với đó chú trọng giáo dục nếp sống văn minh, văn hóa ứng xử với du khách cho người dân địa phương.
Đặc biệt, trong Tuần văn hóa du lịch Bắc Hà năm 2018 (từ ngày 2-9/6) sẽ có nhiều hoạt động sôi nổi, độc đáo hơn những năm trước như giải đua xe đạp, biểu diễn dù lượn, giải đua ngựa truyền thống, ngày hội mận, khám phá chợ phiên Bắc Hà… nhằm giới thiệu, quảng bá những sản phẩm du lịch, hàng thủ công, văn hóa ẩm thực của các dân tộc trên cao nguyên Bắc Hà đến với du khách trong và ngoài nước./.